Czym jest autyzm?
Autyzm, czyli spektrum zaburzeń rozwoju, to nic strasznego ani „czarna magia” – to po prostu inny sposób postrzegania świata. Dziecko z autyzmem może:
- mieć swoje rytuały (np. jedzenie zawsze tej samej potrawy, nawet gdy babcia próbuje „zaskoczyć” nowym przepisem),
- unikać kontaktu wzrokowego (to nie dlatego, że wstydzi się czapki czy okularów),
- woli bawić się samo lub tylko z jednym „ulubionym” kolegą zamiast w całej grupie.
Pamiętaj: autyzm to spektrum – objawy i ich nasilenie mogą się znacznie różnić między dziećmi.
Na jakie zachowania warto zwracać uwagę?
Nie każde nietypowe zachowanie to od razu sygnał alarmowy, ale jeśli zauważysz u swojego malucha (albo nauczyciela zgłosi Ci to po cichu przy odbiorze) któryś z poniższych wzorców – warto przyjrzeć się bliżej:
1. Komunikacja
- Mało lub wcale nie patrzy w oczy;
- Opóźniony lub ograniczony rozwój mowy (lub przeciwnie – recytuje całe dialogi z ulubionej bajki, ale nie rozumie pytań „a jak było dalej?”);
- Trudności w rozumieniu żartów, metafor czy prostych poleceń.
2. Interakcje społeczne
- Unika wspólnych zabaw, woli obserwować z boku;
- Nie reaguje na swoje imię (jakby pilot od telewizora stracił zasięg);
- Brak inicjatywy w nawiązywaniu zabawy czy rozmowy.
3. Zachowania powtarzalne i zainteresowania
- Uporczywe powtarzanie pewnych czynności, np. obracanie przedmiotów;
- Silne przywiązanie do rutyny – zmiana planu dnia bywa dla niego jak atak obcych cywilizacji;
- Intensywne zainteresowanie wąskim tematem (np. tylko dinozaury albo tylko znaki drogowe).
4. Reakcje na bodźce zewnętrzne
- Nadwrażliwość (krzyki przy ściskaniu ręki; niech ktoś powie, że przytulenie ¼-kg pluszaka do głowy to nic wielkiego!);
- Podwrażliwość (nie czuje, gdy się skaleczy, LEGO wbija mu się w stopę i… nic).
Co robić, gdy masz podejrzenia?
Porozmawiaj z Ciocią w przedszkolu
– Wspólnie obserwujcie dziecko przez kilka dni. Ciocia w przedszkolu to prawdziwy detektyw codziennego zachowania maluchów – jej spostrzeżenia są na wagę złota.Zbieraj przykłady
– Zapisuj konkretne sytuacje: kiedy, co i w jakim kontekście. „Dziś o 10:15 Maks nie spojrzał na panią przy zwierzętach z karty” brzmi lepiej niż „ono się dziwnie zachowuje”.Skonsultuj się ze specjalistą
– Psycholog‐neurolog dziecięcy lub psychiatra dziecięcy przeprowadzi szczegółową ocenę rozwoju. Nie bój się tej wizyty – ona wyjaśni więcej niż „szpitalne opowieści” ciotek z porodówki.Diagnoza to proces, nie wyrok
– Diagnoza może brzmieć poważnie, ale to pierwszy krok do wsparcia: odpowiednie terapie mowy, zajęcia SI (integracji sensorycznej), terapie behawioralne. Dziecko nie zmieni się „od razu”, ale dzięki wczesnym działaniom rozwój może być łagodniejszy i bardziej harmonijny.Wsparcie dla rodziny
– Grupy wsparcia, psychoterapeuta rodzinny, warsztaty – nie musisz być superbohaterem, żeby pomagać. Im lepiej zadbasz o siebie, tym więcej energii dasz maluchowi.
Podsumowanie
Obserwuj – zwracaj uwagę na komunikację, interakcje, powtarzalne zachowania i reakcje sensoryczne.
Rozmawiaj – z przedszkolanką, innymi rodzicami, specjalistami.
Działaj – diagnoza to tylko początek drogi do wsparcia, a każdy maluch zasługuje na szansę pokazania światu swojego unikalnego spojrzenia.
Twoje dziecko nie potrzebuje idealnej instrukcji obsługi (a tej i tak nie ma), ale potrzebuje Ciebie – pełnego zrozumienia, akceptacji!
Zapisy już trwają!
Zapraszamy do Niepublicznego Przedszkola i Żłobka Stumilowy Las, który cieszy się wysokim zadowoleniem rodziców, gwarantuje rzetelną opiekę i oferuje rozwój oraz wspaniałą zabawę dla dzieci.
